• About Gallery of Trees
  • Gallery of Trees
  • News & Activities
ย้อนกลับ

The Master of Resilience

To Love
and to Cherish

หว้าน้ำ


หาดทรายสูง บ้านลาดเจริญ อำเภอเขมราฐ

จังหวัดอุบลราชธานี
ผู้คนผูกโยงการผ่านร้อนผ่านหนาวของหว้าน้ำสองต้นนี้
เข้ากับชีวิตที่ฝ่าพันทุกข์สุขเคียงข้างกัน
จึงยกให้ต้นหว้าน้ำคู่เป็นสัญลักษณ์แห่งความรักอันมั่นคง

ณ จุดหักเหของสายน้ำโขงที่อำเภอเขมราฐ จังหวัดอุบลราชธานี แม่น้ำนานาชาติสายนี้ล่องมาแล้วเลี้ยวโค้งเป็นรูปตัวยู เปลี่ยนทิศทางการไหลจากแนวตะวันตกสู่ตะวันออกมาเป็นแนวเหนือสู่ใต้ ทำให้บริเวณดังกล่าวมีตะกอนทรายเนื้อละเอียด สะสมทับถมรวมกันเป็นปริมาณมหาศาล กระทั่งกลายเป็นเนินสูงดูแปลกตา เรียกกันต่อมาว่า ‘หาดทรายสูง’ ทอดตัวขนานกับลำน้ำเป็นระยะทางร่วมร้อยเมตร

หาดทรายน้ำจืดแห่งบ้านลาดเจริญ อำเภอเขมราฐ จังหวัดอุบลราชธานี เป็นแหล่งท่องเที่ยวของคนท้องถิ่นมานาน แต่เพิ่งได้รับการพัฒนาอย่างจริงจังและประชาสัมพันธ์ในวงกว้างช่วง 2-3 ปีที่ผ่านมา นอกจากภูมิทัศน์แปลกตาอันเป็นผลงานการกัดเซาะและการพัดพาของน้ำแล้ว บริเวณใกล้เคียงยังมี ‘ต้นหว้าน้ำคู่รัก’ เป็นอีกหนึ่งแรงดึงดูดสำคัญให้หลายคนแวะไปเยี่ยมชม

หว้าน้ำหรือหมากหว้าเป็นไม้ยืนต้นที่มีถิ่นกำเนิดในทวีปเอเชียเขตร้อน เช่น อินเดีย พม่า มาเลเซีย เติบโตได้ในทุกภูมิภาคของประเทศไทย แต่เนื่องจากเป็นพันธุ์ไม้ชอบน้ำและมีความทนทานอย่างมากต่อสภาพน้ำท่วมขังจึงมักพบใกล้ๆ แหล่งน้ำ ไม่ว่าจะเป็นแม่น้ำ ลำธาร น้ำตก รวมถึงบริเวณที่น้ำท่วมขังบ่อยครั้งอย่าง ‘ป่าบุ่งป่าทาม’ ซึ่งเป็นระบบนิเวศที่มีลักษณะเฉพาะในพื้นที่ราบน้ำท่วมถึง เช่นหาดทรายสูงแห่งนี้

หากใช้เวลาเดินสำรวจละแวกนี้สักพักจะสังเกตเห็นต้นหว้าน้ำน้อยใหญ่ขึ้นกระจายอยู่ตลอดแนวชายฝั่ง มีมากจนอาจยกให้เป็นพันธุ์พืชเจ้าถิ่น เพียงแต่คู่รักสองต้นนี้ยืนอยู่แนวนอกสุด ไร้สิ่งบดบัง จึงเห็นได้ชัดเจนเมื่อมองจากแม่น้ำโขง ทั้งยังมีลักษณะโดดเด่นกว่าใคร ทำให้ได้รับความสนใจเป็นพิเศษ

แม้คนทั่วไปดูด้วยตาอาจไม่รู้สึก แต่หว้าน้ำคู่รักขนาดเล็กนี้มีอายุร่วมสองร้อยปีแล้ว ด้วยความที่เป็นสายพันธุ์เล็กความเก่าแก่จึงต้องสังเกตที่ลำต้น สองต้นนี้เจริญเติบโตใกล้ชิดกันมาก ลำต้นทั้งคู่บิดโค้งอย่างอิสระ แต่ต่างโน้มเอนเข้าหากันเล็กน้อย ขณะที่กิ่งก้านพาดเกี่ยวสอดประสาน กลุ่มใบที่ค่อนข้างแน่นทึบก็ผนวกรวมกันอย่างกลมกลืน ดูคล้ายต้นไม้สองต้นยืนเคียงข้างอยู่ใต้พุ่มของเรือนยอดเดียว ชวนให้จินตนาการถึงสองชีวิตที่ผูกพันยาวนานและโอบกอดกันด้วยความรัก

To Love and to Cherish

แม่น้ำโขงเป็นมหานทีที่มีสองฤดูกาล คือฤดูน้ำหลากและฤดูน้ำแล้ง ระดับน้ำในแม่น้ำก็แตกต่างกันอย่างชัดเจน บางพื้นที่อาจต่างมากถึงสิบเมตร ฤดูน้ำหลากเริ่มต้นประมาณเดือนมิถุนายน เมื่อมรสุมพาสายฝนเทกระหน่ำ ทำให้ระดับน้ำในแม่น้ำโขงเพิ่มสูงขึ้นนานหลายเดือน ทั้งยังไหลเชี่ยวเกรี้ยวกราด กัดเซาะแก่งหินผา พัดพาแร่ธาตุตะกอนดินตะกอนทรายมาเพิ่มเติมความอุดมสมบูรณ์ให้พืชพันธุ์สองฝั่งโขง กระทั่งหมดฝนไปสักพัก ราวเดือนธันวาคมหรือมกราคมจึงเข้าสู่ฤดูน้ำแล้ง ซึ่งระดับน้ำลดลงเรื่อยๆ ปล่อยให้พื้นที่ริมตลิ่งและแก่งหินผาโผล่พ้นน้ำ รอคอยการท่วมของน้ำหลากในรอบถัดไป...เกิดขึ้นและหมุนเวียนตามธรรมชาติเช่นนี้มาแสนนาน

ต้นหว้าน้ำคู่รักรวมถึงเพื่อนฝูงหว้าน้ำละแวกนั้นได้รับอิทธิพลจากวงจรน้ำหลากน้ำแล้งถ้วนหน้า น้ำที่ไต่ระดับสูงขึ้นช่วงเดือนมิถุนายนจะท่วมเรือนยอดจนมิดภายในเวลาไม่เกินหนึ่งเดือน พลพรรคหว้าทั้งหมดจะจมอยู่ใต้น้ำเช่นนั้นนานหลายเดือนในสภาพทิ้งใบจนหมด จวบจนราวเดือนมกราคมต้นหว้าน้ำจึงกลับมาอวดโฉมในสภาพกิ่งก้านโกร๋น ก่อนจะผลิใบใหม่และออกดอกอย่างเร่งรีบ

ย่างเข้าเดือนมีนาคมผลหว้าน้ำก็ดกดื่น ทยอยเปลี่ยนสีจากเขียวเป็นม่วงดำ ชาวบ้านก็จะมาเก็บผลสุกเหล่านั้นเพื่อนำไปแปรรูปเป็นสบู่หมากหว้าน้ำและน้ำหมากหว้าน้ำ สองผลิตภัณฑ์ท้องถิ่นขึ้นชื่อของชุมชนเขมราฐ

หากเปรียบการจมอยู่ใต้น้ำเป็นห้วงยามของความยากลำบาก การผลิใบใหม่และการออกดอกผลย่อมเทียบได้กับชั่วโมงแห่งความสุขสันต์ หลายคนรู้สึกถึงการผ่านร้อนหนาวอันยาวนานของหว้าน้ำสองต้นนี้และผูกโยงความหมายเข้ากับชีวิตที่ฟันฝ่าทุกข์-สุขเคียงข้างกัน จึงยกให้ต้นหว้าน้ำคู่เป็นสัญลักษณ์แห่งความรักอันมั่นคง

ทว่าสถานการณ์การขึ้น-ลงของน้ำในแม่น้ำโขงวันนี้ผิดเพี้ยนไปจากวงจรดั้งเดิมมาก เกิดความผันผวน ‘ท่วมหน้าแล้ง แห้งหน้าฝน’ บ่อยครั้งขึ้นเรื่อยๆ ในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา สาเหตุหลักมาจากการสร้างเขื่อนกั้นแม่น้ำโขงตอนบนนับสิบแห่งในเขตสาธารณรัฐประชาชนจีนและอีกหนึ่งแห่งในเขตสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวเพื่อผลิตกระแสไฟฟ้า ทั้งหมดตั้งอยู่ก่อนแม่น้ำโขงจะลัดเลาะถึงบริเวณหาดทรายสูง ตำแหน่งที่หว้าน้ำคู่รักยืนต้นอยู่

สิ่งก่อสร้างขนาดใหญ่เหล่านี้ไม่เพียงเข้าควบคุมระดับน้ำในแม่น้ำด้วยการเปิด-ปิดประตูระบายน้ำ แต่ยังแบ่งกั้นลำน้ำเป็นช่วงๆ กลายเป็นตัวกักตะกอนที่ควรไหลเวียนสู่ลำน้ำโขงตอนล่าง ขวางกั้นการอพยพของปลาน้ำจืดจำนวนมาก ทั้งหมดสร้างความสั่นสะเทือนรุนแรงแก่ระบบนิเวศ ทำลายทรัพยากรประมง และส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตผู้คนสองฝั่งโขงในหลายพื้นที่ แม้ตอนนี้หว้าน้ำคู่รักยังไม่ได้รับผลกระทบชัดเจน ทว่าล่าสุดในปี 2563 นี้ ปฏิทินล่วงเลยมาถึงต้นเดือนสิงหาคม ก็ยังไร้วี่แววของฤดูน้ำหลาก อาจเพราะฝนที่ล่าช้าเข้าผสมโรง ทำให้เขื่อนแต่ละแห่งปล่อยน้ำน้อยลง ฤดูน้ำแล้งของสายน้ำโขงจึงยืดระยะยาวนานยิ่งกว่าเดิม

เป็นเรื่องเกินคาดการณ์ว่า ปริมาณตะกอนที่ลดลงและระดับน้ำโขงที่ผันผวนมากขึ้นจะส่งผลระยะยาวต่อต้นหว้าน้ำคู่รักรวมถึงพันธุ์ไม้พิเศษอื่นๆ ในที่ราบลุ่มแม่น้ำอย่างไร หรือหาดทรายสูงจะยังคงอยู่หรือไม่

หากสัญลักษณ์แห่งความรักของต้นไม้ที่ยืนยาวมาถึงสองร้อยปีถึงคราวต้องจบไปด้วยน้ำมือมนุษย์ในวันนี้ คงต้องถือเป็นโศกนาฏกรรม

Back to Top
ดาวน์โหลด
Download This Tree (PDF)
Online Format
Book Format
Book “Gallery of Tree”
Flip Book
PDF
Related Trees
  • The Guardian Angel
  • The Wise One
  • The Master of Resilience
  • The Sacred Muse
กระบากขาว
อุทยานแห่งชาติทองผาภูมิ อำเภอทองผาภูมิ

จังหวัดกาญจนบุรี
กะพง
ป่าบาลา อำเภอสุคิริน

จังหวัดนราธิวาส
ตะแบก
บ้านใหม่ในฝัน อำเภอเมืองน่าน

จังหวัดน่าน
โพธิ์
มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ถนนพระจันทร์

เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
สมพง
อุทยานแห่งชาติเขาพนมเบญจา

อำเภอเมืองกระบี่ จังหวัดกระบี่
ไทรพัน
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูเขียว อำเภอคอนสาร

จังหวัดชัยภูมิ
จัน
พระนารายณ์ราชนิเวศน์ ถนนสรศักดิ์

อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี
ตะบูน
บ้านท่าระแนะ อำเภอเมืองตราด

จังหวัดตราด
เลียงผึ้ง
ชุมชนบ้านสะนำ อำเภอบ้านไร่

จังหวัดอุทัยธานี
ยางนา
ถนนเชียงใหม่-ลำพูน อำเภอสารภี

จังหวัดเชียงใหม่
มะเดื่อกวาง
ป่าบ้านดอนดงคำ อำเภอน้ำพอง

จังหวัดขอนแก่น
กระบก
บ้านดงทรายงาม อำเภอหนองพอก

จังหวัดร้อยเอ็ด
พุทรา
เขตอุทยานประวัติศาสตร์ อำเภอพระนครศรีอยุธยา

จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
ลั่นทม
อุทยานประวัติศาสตร์พระนครคีรี ถนนคีรีรัถยา

อำเภอเมืองเพชรบุรี จังหวัดเพชรบุรี
ก้ามปู
บ้านปาร์คนายเลิศ ถนนวิทยุ เขตปทุมวัน

กรุงเทพมหานคร
จำปาดะ
บ้านบาเลาะ อำเภอสายบุรี

จังหวัดปัตตานี
209 อาคารเคเคพี ทาวเวอร์ ถนนสุขุมวิท 21 (อโศก)
แขวงคลองเตยเหนือ เขตวัฒนา กรุงเทพฯ 10110
KKP Contact Center 0 2165 5555
  • Home
  • About Gallery of Trees
  • Gallery of Trees
  • News & Activities
KKP Group Privacy Notice Site Map
© สงวนลิขสิทธิ์ 2564 กลุ่มธุรกิจการเงินเกียรตินาคินภัทร

บริษัทใช้งานคุกกี้ (Cookies) เพื่อมอบประสบการณ์การใช้งานเว็บไซต์ของบริษัทที่ดีขึ้น รวมถึงใช้ในการทำการตลาดให้ตรงตามความสนใจของท่านมากที่สุด โดยท่านสามารถเลือก

ปฏิเสธคุกกี้ ยอมรับคุกกี้

หากท่านปฏิเสธคุกกี้ กดปิดข้อความนี้ หรือยังคงใช้งานเว็บไซต์ต่อไป บริษัทจะยังคงเก็บคุกกี้ (Cookies) ที่มีความจำเป็นต่อการใช้งานเว็บไซต์ของท่านเท่านั้น ทั้งนี้ ท่านสามารถตั้งค่าการจัดการคุกกี้ได้ตามวิธีการตั้งค่าที่ระบุไว้ในแต่ละเว็บเบราเซอร์ที่ใช้บริการ ท่านสามารถอ่านรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับการใช้คุกกี้ของเราได้ที่ นโยบายการใช้คุกกี้ (Cookies Policy) และ ประกาศความเป็นส่วนตัว (Privacy Notice)

×

ศูนย์การตั้งค่าความเป็นส่วนตัว

เมื่อท่านเข้าชมเว็บไซต์ของเรา อาจมีการจัดเก็บหรือกู้คืนข้อมูลจากเบราว์เซอร์ของท่านในรูปแบบของคุกกี้ ข้อมูลเหล่านี้อาจเป็นข้อมูลเกี่ยวกับท่าน ความชอบของท่าน หรืออุปกรณ์ของท่าน ซึ่งส่วนมากจะถูกใช้เพื่อทำให้เว็บไซต์สามารถทำงานได้ตามที่ท่านคาดหวัง ข้อมูลเหล่านี้มักไม่ได้ระบุถึงตัวท่านอย่างเฉพาะเจาะจง แต่สามารถให้ประสบการณ์การท่องเว็บแบบปรับแต่งเฉพาะสำหรับท่านมากขึ้น เราเคารพในสิทธิความเป็นส่วนตัวของท่าน โดยให้ท่านสามารถเลือกไม่อนุญาตการทำงานของคุกกี้บางประเภทได้ ท่านสามารถคลิกบนหัวข้อชื่อคุกกี้แต่ละประเภทเพื่อเรียนรู้เพิ่มเติมและปรับเปลี่ยนการตั้งค่าได้ ทั้งนี้ การปิดการใช้งานคุกกี้บางประเภทอาจส่งผลกระทบต่อประสบการณ์การใช้งานเว็บหรือบริการที่เราได้เสนอให้แก่ท่านได้ รายละเอียดเพิ่มเติม
ยอมรับทั้งหมด
คุกกี้ที่จำเป็น
(Strictly Necessary Cookies)
เปิดใช้งานตลอดเวลา
คุกกี้ประเภทนี้มีความจำเป็นต่อการทำงานของเว็บไซต์ เพื่อให้เว็บไซต์สามารถทำงานได้เป็นปกติ มีความปลอดภัย และทำให้ท่านสามารถเข้าใช้เว็บไซต์ได้ เช่น การ log in เข้าสู่เว็บไซต์ การยืนยันตัวตน ทั้งนี้ ท่านไม่สามารถปิดการใช้งานของคุกกี้ประเภทนี้ผ่านระบบของเว็บไซต์ของเราได้
คุกกี้เพื่อการวิเคราะห์
(Analytic Cookies)
คุกกี้ประเภทนี้จะเก็บข้อมูลการใช้งานเว็บไซต์ของท่าน เพื่อให้เราสามารถวัดผล ประเมิน ปรับปรุง และพัฒนาเนื้อหาสินค้า/บริการและเว็บไซต์ของเราเพื่อเพิ่มประสบการณ์ที่ดีในการใช้เว็บไซต์ของท่าน ทั้งนี้ หากท่านไม่ยินยอมให้เราใช้คุกกี้ประเภทนี้ เราจะไม่สามารถวัดผล ประเมิน และพัฒนาเว็บไซต์ได้
ยืนยันตัวเลือกของฉัน