• About Gallery of Trees
  • Gallery of Trees
  • News & Activities
ย้อนกลับ

The Wise One

Some Engineering
Feats

สมพง


อุทยานแห่งชาติเขาพนมเบญจา

อำเภอเมืองกระบี่ จังหวัดกระบี่

The tree which moves some to tears of joy is,
in the eyes of others, only a green thing that stands in the way.

William Blake

นอกจากจะสูง 30 เมตร หรือประมาณอาคารห้าชั้นแล้ว ต้นสมพงสูงตระหง่านต้นนี้ยังงอกงาม อยู่บนจุดที่ได้ชื่อว่าเป็น 'หลังคาแห่งกระบี่' ซึ่งก็คือบนเทือกเขาสูงสุดของจังหวัด ที่ทำให้กระบี่ไม่ได้มีเพียงหาดทรายและท้องทะเลงาม แต่ยังมีป่าดิบชื้นที่อุดมสมบูรณ์และขึ้นชื่อไม่แพ้กัน

ลึกเข้ามา ณ หลังคาเมืองกระบี่คือภูมิประเทศแบบเทือกเขาสลับซับซ้อน ปกคลุมด้วยความเขียวฉ่ำชื้นตามแบบฉบับของป่าดิบแดนใต้ และชุกชุมด้วยทรัพยากรธรรมชาติทั้งพืชและสัตว์ สมพงเก่าแก่ต้นนี้ถูกค้นพบเมื่อ 19 กุมภาพันธ์ 2523 โดยคณะเจ้าหน้าที่ชุดแรกที่เข้าสำรวจพื้นที่และเก็บข้อมูลสำหรับกำหนดเขตป่าสงวนแห่งชาติที่อยู่สูงจากระดับน้ำทะเลถึง 1,397 เมตร ซึ่งต่อมาในภายหลังก็ได้รับการประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติเขาพนมเบญจา

ต้นสมพงเป็นที่รู้จักของคนในชุมชนมาอย่างยาวนาน เพราะเป็นพันธุ์ไม้ประจำถิ่นที่ใหญ่โตที่สุด และเป็นหนึ่งในพันธุ์ไม้ที่ใช้เป็นดัชนีชี้วัดความอุดมสมบูรณ์ของระบบนิเวศ ยิ่งพบเยอะยิ่งหมายถึงป่ายังคงความอุดมสมบูรณ์ไว้มาก หากเปรียบเทียบกับพันธุ์ไม้อื่นๆ ของอุทยานแห่งชาติเขาพนมเบญจา สมพงมีค่าดัชนีความเด่น (dominance index) อยู่ในอันดับที่ 3 หรือ 4 ซึ่งแปลว่ามีสายพันธุ์นี้อยู่มากในบริเวณผืนป่าแห่งนี้ นอกจากนี้กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืชได้เลือกให้ที่นี่เป็นตัวแทนที่ดีที่สุดของป่าดิบชื้นในประเทศไทยสำหรับการศึกษาวิจัยทางวนศาสตร์

Some Engineering Feats

อย่างไรก็ตาม การเติบโตในบริเวณนี้นำมาซึ่งความท้าทายเฉพาะที่ทดสอบภูมิปัญญาของสมพง เนื่องจากป่าฝนเขตร้อนมักมีต้นไม้ขึ้นหนาแน่น ทำให้ไม้ทุกต้นต้องแข่งกันเติบโตในแนวดิ่ง เร่งดันเรือนยอดของตัวเองให้ขึ้นไปสูงที่สุด เพื่อเพิ่มโอกาสรับแดดสำหรับกระบวนการสังเคราะห์แสงผลิตอาหาร สมพงแม้จะได้เปรียบตรงที่เป็นไม้โตเร็ว แต่โดยธรรมชาติแล้วเป็นไม้เนื้ออ่อน ไม่มีแก่นไม้ที่แข็งแรงอยู่ในตำแหน่งแกนกลางลำต้น ซึ่งหมายความว่ายิ่งสูงเท่าไรก็ยิ่งไม่มั่นคงเท่านั้น ประกอบกับสมพงเป็นไม้ใหญ่ที่โปรดปรานความชื้นจึงมักพบในบริเวณที่มีน้ำไหลผ่านตลอดทั้งปี ซึ่งแปลว่ามันต้องเติบโตอยู่บนดินอุ้มน้ำซึ่งอ่อนยวบเป็นพิเศษ นับเป็นปัจจัยที่สั่นคลอนความมั่นคงยิ่งขึ้นอีก ดังเช่นสมพงต้นนี้ที่ยืนต้นอยู่ประชิดติดลำธารสายเล็กๆ

ไม่เท่านั้น สภาพอากาศร้อนและความชื้นสูงของป่าอาจช่วยกระตุ้นให้เกิดการย่อยสลายใบไม้ กิ่งไม้ และซากสิ่งมีชีวิตบนพื้นป่าอย่างรวดเร็ว จนได้ธาตุอาหารเกิดใหม่กองรวมกันอยู่ที่หน้าดินส่วนบนสุด แต่ใครจะรู้ว่าก่อนที่จะมีโอกาสสะสม เพิ่มพูนเป็นชั้นดินหนาที่อุดมไปด้วยสารอาหารพืช ธาตุอาหารเหล่านี้จะโดนฝนที่ตกกระหน่ำในฤดูมรสุมชะพาไปพร้อมการไหลบ่าของน้ำ ทำให้ดินในป่าฝนเขตร้อนทั่วโลกขึ้นชื่อว่ามีปริมาณธาตุอาหารต่ำอย่างไม่น่าเชื่อ

โจทย์แสนโหดเหล่านี้ทำให้ชีวิตในป่าฝนเขตร้อนอย่างสมพงต้องปรับตัวขนานใหญ่ มันไม่เพียงต้องออกแบบระบบรากให้หยั่งลงดินในระดับไม่ลึกนัก อาจเพียงเมตรเศษๆ แล้วเน้นขยายรากตื้นใต้ผิวดินในรัศมีรอบโคนต้น แต่ยังวิวัฒนาการรากพิเศษที่เรียกว่า 'พูพอน' หรือ รากค้ำยัน ซึ่งมีลักษณะเป็นแผ่นแข็งขนาดใหญ่ที่กางออกรอบโคนต้นคล้ายปีก ถือเป็นโครงสร้างทางวิศวกรรมที่ช่วยพยุงฐานล่างต้นไม้ใหญ่มิให้โอนเอนล้มลงโดยง่ายในยามเผชิญลมกรรโชกและพายุฝน ว่ากันว่าเนื้อไม้ในส่วนพูพอนนั้นแข็งแกร่งทนทานกว่าส่วนลำต้นของสมพงเสียอีก

ความหลักแหลมในการปรับตัวของสมพงยังทำให้แต่ละปีกพูพอนที่แผ่ออกไปเกิดเป็นซอกหลืบรอบทิศอีกด้วย ดังนั้นไม่ว่าน้ำฝนจะชะธาตุอาหารให้ไหลไปทางใด ย่อมมีอีกหลายส่วนที่พูพอนสามารถดักและกักเก็บเอาไว้ได้เสมอ ซึ่งช่วยเพิ่มโอกาสให้ดูดซึมธาตุอาหารได้มากกว่าไม้ที่ไร้พูพอน

ต้นไม้แต่ละชนิดพันธุ์สร้างพูพอนที่มีรูปร่าง รูปแบบ และขนาดแตกต่างกัน การจดจำลักษณะของพูพอนจึงช่วยให้เราจำแนกชนิดของต้นไม้ สำหรับพูพอนของสมพงต้นนี้แผ่ออกค่อนข้างกว้างขนาดที่ต้องใช้ผู้ใหญ่เกือบสามสิบคนจึงจะยืนจับมือโอบได้รอบ นอกจากนี้ยังอยู่ในตำแหน่งที่เข้าถึงได้ง่ายมาก จากลานจอดรถของอุทยานฯ เดินสบายๆ ไปตามเส้นทางศึกษาธรรมชาติ 'น้ำตกห้วยสะเค' ในระยะที่ยังไม่ทันเหงื่อซึมก็ถึงแล้ว

ดังนั้นใครอยากสัมผัสอย่างใกล้ชิดก็สามารถถอดรองเท้าเดินข้ามลำธารสายตื้นไปโอบกอดต้นไม้แสนอัจฉริยะและมหึมานี้ได้ด้วยตัวเอง

Back to Top
ดาวน์โหลด
Download This Tree (PDF)
Online Format
Book Format
Book “Gallery of Tree”
Flip Book
PDF
Related Trees
  • The Guardian Angel
  • The Wise One
  • The Master of Resilience
  • The Sacred Muse
จำปีรัชนี
หมู่บ้านแม่เตี๊ยะ อำเภอเถิน

จังหวัดลำปาง
สมพง
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าฮาลา-บาลา

อำเภอเบตง จังหวัดยะลา
ตะแบก
บ้านใหม่ในฝัน อำเภอเมืองน่าน

จังหวัดน่าน
เชียง
บ้านบัว อำเภอกุดบาก

จังหวัดสกลนคร
โพธิ์ ไทร ไกร กร่าง
วัดบางกุ้ง อำเภอบางคนที

จังหวัดสมุทรสงคราม
จัน
พระนารายณ์ราชนิเวศน์ ถนนสรศักดิ์

อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี
มะขาม
วัดศิลามงคล อำเภอหล่มเก่า

จังหวัดเพชรบูรณ์
ตะบูน
บ้านท่าระแนะ อำเภอเมืองตราด

จังหวัดตราด
ลิ้นควาย
วัดถ้ำพระโพธิสัตว์ อำเภอแก่งคอย

จังหวัดสระบุรี
ยางนา
ถนนเชียงใหม่-ลำพูน อำเภอสารภี

จังหวัดเชียงใหม่
จามจุรี
สโมสรยิมคานา ถนนเชียงใหม่-ลำพูน

อำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่
กระบก
บ้านดงทรายงาม อำเภอหนองพอก

จังหวัดร้อยเอ็ด
อินทนิลน้ำ
พิพิธภัณฑ์วังสวนผักกาด ถนนศรีอยุธยา เขตราชเทวี

กรุงเทพมหานคร
แก้วเจ้าจอม
มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา ถนนอู่ทองนอก

เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร
ลั่นทม
อุทยานประวัติศาสตร์พระนครคีรี ถนนคีรีรัถยา

อำเภอเมืองเพชรบุรี จังหวัดเพชรบุรี
ยางอินเดีย
มหาวิทยาลัยศิลปากร ถนนหน้าพระลาน เขตพระนคร

กรุงเทพมหานคร
209 อาคารเคเคพี ทาวเวอร์ ถนนสุขุมวิท 21 (อโศก)
แขวงคลองเตยเหนือ เขตวัฒนา กรุงเทพฯ 10110
KKP Contact Center 0 2165 5555
  • Home
  • About Gallery of Trees
  • Gallery of Trees
  • News & Activities
KKP Group Privacy Notice Site Map
© สงวนลิขสิทธิ์ 2564 กลุ่มธุรกิจการเงินเกียรตินาคินภัทร

บริษัทใช้งานคุกกี้ (Cookies) เพื่อมอบประสบการณ์การใช้งานเว็บไซต์ของบริษัทที่ดีขึ้น รวมถึงใช้ในการทำการตลาดให้ตรงตามความสนใจของท่านมากที่สุด โดยท่านสามารถเลือก

ปฏิเสธคุกกี้ ยอมรับคุกกี้

หากท่านปฏิเสธคุกกี้ กดปิดข้อความนี้ หรือยังคงใช้งานเว็บไซต์ต่อไป บริษัทจะยังคงเก็บคุกกี้ (Cookies) ที่มีความจำเป็นต่อการใช้งานเว็บไซต์ของท่านเท่านั้น ทั้งนี้ ท่านสามารถตั้งค่าการจัดการคุกกี้ได้ตามวิธีการตั้งค่าที่ระบุไว้ในแต่ละเว็บเบราเซอร์ที่ใช้บริการ ท่านสามารถอ่านรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับการใช้คุกกี้ของเราได้ที่ นโยบายการใช้คุกกี้ (Cookies Policy) และ ประกาศความเป็นส่วนตัว (Privacy Notice)

×

ศูนย์การตั้งค่าความเป็นส่วนตัว

เมื่อท่านเข้าชมเว็บไซต์ของเรา อาจมีการจัดเก็บหรือกู้คืนข้อมูลจากเบราว์เซอร์ของท่านในรูปแบบของคุกกี้ ข้อมูลเหล่านี้อาจเป็นข้อมูลเกี่ยวกับท่าน ความชอบของท่าน หรืออุปกรณ์ของท่าน ซึ่งส่วนมากจะถูกใช้เพื่อทำให้เว็บไซต์สามารถทำงานได้ตามที่ท่านคาดหวัง ข้อมูลเหล่านี้มักไม่ได้ระบุถึงตัวท่านอย่างเฉพาะเจาะจง แต่สามารถให้ประสบการณ์การท่องเว็บแบบปรับแต่งเฉพาะสำหรับท่านมากขึ้น เราเคารพในสิทธิความเป็นส่วนตัวของท่าน โดยให้ท่านสามารถเลือกไม่อนุญาตการทำงานของคุกกี้บางประเภทได้ ท่านสามารถคลิกบนหัวข้อชื่อคุกกี้แต่ละประเภทเพื่อเรียนรู้เพิ่มเติมและปรับเปลี่ยนการตั้งค่าได้ ทั้งนี้ การปิดการใช้งานคุกกี้บางประเภทอาจส่งผลกระทบต่อประสบการณ์การใช้งานเว็บหรือบริการที่เราได้เสนอให้แก่ท่านได้ รายละเอียดเพิ่มเติม
ยอมรับทั้งหมด
คุกกี้ที่จำเป็น
(Strictly Necessary Cookies)
เปิดใช้งานตลอดเวลา
คุกกี้ประเภทนี้มีความจำเป็นต่อการทำงานของเว็บไซต์ เพื่อให้เว็บไซต์สามารถทำงานได้เป็นปกติ มีความปลอดภัย และทำให้ท่านสามารถเข้าใช้เว็บไซต์ได้ เช่น การ log in เข้าสู่เว็บไซต์ การยืนยันตัวตน ทั้งนี้ ท่านไม่สามารถปิดการใช้งานของคุกกี้ประเภทนี้ผ่านระบบของเว็บไซต์ของเราได้
คุกกี้เพื่อการวิเคราะห์
(Analytic Cookies)
คุกกี้ประเภทนี้จะเก็บข้อมูลการใช้งานเว็บไซต์ของท่าน เพื่อให้เราสามารถวัดผล ประเมิน ปรับปรุง และพัฒนาเนื้อหาสินค้า/บริการและเว็บไซต์ของเราเพื่อเพิ่มประสบการณ์ที่ดีในการใช้เว็บไซต์ของท่าน ทั้งนี้ หากท่านไม่ยินยอมให้เราใช้คุกกี้ประเภทนี้ เราจะไม่สามารถวัดผล ประเมิน และพัฒนาเว็บไซต์ได้
ยืนยันตัวเลือกของฉัน