• About Gallery of Trees
  • Gallery of Trees
  • News & Activities
ย้อนกลับ

The Master of Resilience

The Miracle
Healing

จามจุรี


สโมสรยิมคานา ถนนเชียงใหม่-ลำพูน

อำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่

Someone’s sitting in the shade today
because someone planted a tree long time ago.

Warren Buffet

เฉพาะในไทยก็เรียกกันหลากหลายนาม ทั้งฉำฉา ก้ามปู จามจุรี ส่วนฝรั่งเรียก ‘เรนทรี’ (Rain Tree) และที่บ้านเกิดแถบลาตินอเมริกาเรียกด้วยภาษาสเปนว่า ‘เซนีซาโร’ (Cenízaro) แถบอเมริกากลางเรียก ‘คาร์เรโต’ (Carreto) และอีกสารพัดชื่อสารพัดภาษา ทั้งหมดคือนามของต้นถั่วยักษ์ Samanea saman พืชในวงศ์ Fabaceae ซึ่งเป็นเลิศเรื่องการปรับตัว สามารถเจริญเติบโตในดินหลากหลายลักษณะ แม้ดินที่ธาตุอาหารต่ำก็อยู่รอดได้ ทั้งยังเป็นต้นไม้รักแดดทนทานความร้อนจากแสงอาทิตย์ได้มาก มันจึงเดินทางจากบ้านเกิดที่ลาตินอเมริกาไปแพร่พันธุ์และเติบโตอยู่ในเขตร้อนชื้นทั่วโลก

หนึ่งในนั้นเติบใหญ่งดงามอยู่คู่ผืนดินในตำบลวัดเกต อำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่ ตั้งแต่ก่อนกลุ่มข้าราชการชาวอังกฤษที่เข้ามาทำสัมปทานป่าไม้ในรัชสมัยของพระบาท-สมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจะจัดตั้งเป็นสโมสรยิมคานาเชียงใหม่เมื่อปี 2441 จามจุรีซึ่งยืนตระหง่านมาอย่างยาวนานต้นนี้จึงให้ความรู้สึกยิ่งใหญ่อลังการงานธรรมชาติสร้างยิ่งนัก

The Miracle Healing

ไม่เพียงเป็นองค์ประกอบสำคัญในภาพจำของสนามกอล์ฟที่เก่าแก่ที่สุดในประเทศไทย จามจุรีต้นนี้ยังคว้ารางวัลประกวดต้นไม้ใหญ่จากเทศบาลนครเชียงใหม่เมื่อปี 2548 และได้รับเลือกเป็น 1 ใน 4 รุกขมรดกของแผ่นดินเชียงใหม่เมื่อปี 2561 ด้วย และแน่นอนว่าถ้าอยู่ใต้ต้นคุณต้องเดินออกไปไกลจนเมื่อยเอาเรื่องเพื่อหันหลังกลับมาบันทึกภาพได้ครบทั้งต้นโดยไม่มีเรือนยอดหรือกิ่งก้านใดหลุดกรอบ

โคนต้นขนาดสิบเอ็ดคนโอบแตกลำก้านขนาดมหึมารอบทิศเป็นหลักฐานยืนยันอายุกว่า 120 ปี เมื่อยืน ณ จุดใกล้ศูนย์กลางของเรือนยอดแล้วแหงนมองเบื้องบนคุณจะเห็นเส้นสายยึกยือ เป็นปรากฏการณ์น่าพิศวงของกิ่งก้านสาขาจำนวนนับไม่ถ้วน เมื่อบวกรวมกับกลุ่มใบเล็กยิบที่แตกดกเป็นช่อบริเวณปลายสุดของกิ่งแขนงก่อเกิดทรงพุ่มฟูสวย คล้ายมีร่มยักษ์สีเขียวครอบทับอยู่ด้านบน และสาเหตุที่เป็นเช่นนี้ส่วนหนึ่งก็เพราะความพิเศษของระบบราก

รากของจามจุรีเป็นรากแก้วที่แตกแขนงหนาแน่นในทิศทางขนานกับผิวดิน สามารถแผ่ขยายระยะทางไกลหลายสิบเมตร โดยรัศมีการแผ่ขยายรากสอดคล้องกับความกว้างของเรือนยอดทั้งนี้เพื่อทำหน้าที่เป็นฐานพยุงลำต้นและทรงพุ่มอันไพศาลของมันนั่นเอง และเมื่อต้นไม้มีอายุมากขึ้นรากก็มักโผล่พ้นดินขึ้นมาอวดโฉม ซึ่งระบบรากตื้นนี้คือจุดอ่อนสำคัญของจามจุรีเช่นกัน ในยามเผชิญพายุฝนหนักหน่วง ลมกรรโชกแรง จามจุรีก็เสี่ยงโดนพัดโค่นแบบที่เรียกว่า 'ถอนรากถอนโคน'

รอยแตกร่องลึกที่มากับอายุช่วยเก็บรักษาความชื้นไว้กับเปลือกต้น
ทำให้พืชกลุ่มอิงอาศัยได้เติบโตอย่างไม่เบียดเบียนกัน

เมื่อสังเกตใกล้ๆ จะเห็นว่าเปลือกลำต้นจามจุรีมีสีน้ำตาลเข้มออกดำ ผิวขรุขระปรากฏรอยแตกร่องลึกอยู่ทั่วไป จนเหมือนเป็นสะเก็ดเปลือกเล็กๆ ขนาดใหญ่เล็กเรียงต่อกันโดยไม่มีแบบแผนตายตัว ซึ่งเป็นลักษณะทั่วไปของต้นจามจุรีอาวุโสต่างจากต้นที่อายุน้อย ผิวเปลือกลำต้นจะค่อนข้างเรียบเนียนสีออกเทาขาวหรือน้ำตาลอ่อน

รอยแตกร่องลึกที่มากับอายุเหล่านี้เก็บรักษาน้ำและความชื้นไว้กับเปลือกลำต้นได้มากกว่าลำต้นผิวเรียบ จึงเกิดเป็นระบบนิเวศเล็กๆ ที่เหมาะกับการยึดเกาะดำรงชีวิตของต้นอ่อนกลุ่มพืชอิงอาศัย เช่น กล้วยไม้ เฟิร์น ฯลฯ ซึ่งจะค่อยๆ เติบโตทีละน้อยโดยไม่เบียดเบียนทำร้ายต้นไม้ใหญ่ เป็นตัวอย่างความสัมพันธ์อันเกื้อกูลระหว่างสิ่งมีชีวิตต่างชนิดพันธุ์

จามจุรีเป็นหนึ่งในต้นไม้ไม่กี่ชนิดที่ ‘ผลัดเปลือก’ ได้ โดยเปลือกเก่าด้านนอกหลุดล่อนได้เองตามธรรมชาติ เพื่อให้ผิวใหม่ด้านในขึ้นมารับช่วงทำหน้าที่ปกป้องเนื้อไม้แทน ทว่าในจังหวะที่เปลือกเก่าเริ่มเผยอแต่ยังไม่หลุดและเปลือกใหม่ภายในยังอ่อนแอ ช่องว่างบางๆ ระหว่างเปลือกสองชั้นนี้กลายเป็นจุดอ่อนที่แมลงศัตรูตัวร้ายจะฉวยโอกาสเข้าจู่โจมได้ง่ายดาย

ย้อนกลับไปหลายปีก่อน จามจุรีแห่งสนามยิมคานาก็เกือบเอาชีวิตไม่รอดด้วยปัญหานี้เช่นกัน กิ่งของมันเริ่มแสดงอาการแห้งผิดปกติ เป็นสัญญาณแรกเริ่มถึงความผิดปกติร้ายแรงที่ซ่อนอยู่ ร้อนถึงหมอต้นไม้เมืองเชียงใหม่ อาจารย์บรรจง สมบูรณ์ชัยอาจารย์ประจำคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการออกแบบสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ต้องส่งทีมงานไปตรวจสอบ ก่อนจะพบว่าความร้ายแรงนั้น ‘ซ่อนอยู่’ จริงๆ ในเนื้อไม้ภายใต้เปลือกลำต้น

กลิ่นเหม็นโชยออกมา โรคเน่าได้ลุกลามและรุกรานไม้ใหญ่แห่งยิมคานาเกือบครึ่งต้นเข้าไปแล้ว

ฤดูฝนต้นไม้ล้วนเบิกบานก็จริง แต่มีเรื่องให้ต้องระวังเช่นกัน เพราะเป็นช่วงเวลาที่ด้วงหนวดยาวระบาด มันพากันบุกเข้าไปวางไข่บริเวณหลืบเร้นของเปลือกไม้อันเป็นจุดอ่อนของจามจุรี เมื่อฟักเป็นตัวอ่อนพวกมันก็รุมกัดกินเนื้อไม้เป็นอาหาร เมื่อเนื้อไม้เกิดบาดแผล สุขภาพต้นไม้ก็ยิ่งบอบช้ำเมื่อเจอกับสภาพอากาศเปียกชื้น เพราะความชื้นทำให้แผลยิ่งเน่าเฟะ เป็นเสมือนบัตรเชิญให้เชื้อโรคอื่นๆ มาร่วมวงซ้ำเติม

ลำต้นเปรียบประหนึ่งเส้นทางลำเลียงอาหาร เมื่อถูกทำลายการลำเลียงน้ำและอาหารจากรากไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ของต้นก็ขาดประสิทธิภาพ ส่งผลให้สุขภาพของจามจุรีแห่งยิมคานาย่ำแย่จนแม้แต่อาจารย์บรรจงเองก็ไม่แน่ใจด้วยซ้ำว่าจะช่วยฟื้นชีวิตได้กี่มากน้อย

เป็นเวลากว่าร้อยปีที่มันยืนหยัดอยู่คู่แผ่นดินเชียงใหม่ เมื่อคิดว่าวันรุ่งขึ้นอาจจะไม่ได้เห็นอีกต่อไป ย่อมนับเป็นเรื่องชวนใจหาย ไม่ใช่แค่กับผู้คน แต่สิ่งมีชีวิตอีกน้อยใหญ่ที่เคยพึ่งพาอาศัยกันอยู่ก็เช่นกัน อาจารย์บรรจงและทีมลงมือเยียวยาอย่างดีที่สุดเท่าที่จะทำได้ เริ่มจากแซะเปลือกไม้เพื่อเปิดเปลือยบาดแผลบนเนื้อไม้ด้านใน ตามด้วยมหกรรมการแงะด้วงหนวดยาวและหนอนตัวอ่อนทั้งหมดออกจากลำต้นและราก และยังต้องกำจัดออกจากพื้นดินรอบโคนต้นอีกด้วย เพราะบางช่วงของวงจรชีวิตด้วงหนวดยาวฝังตัวอยู่ใต้ดิน

หลังจากกำจัดต้นเหตุหมดจดแล้วจึงเข้าสู่กระบวนการรักษาฟื้นฟู หมอต้นไม้ลงมือขูดเนื้อไม้ส่วนที่เน่าทิ้งไป ใส่ยารักษาแผล อุดรูด้วยซิลิโคนบ้าง สีโป๊วไม้บ้าง เพื่อป้องกันไม่ให้น้ำไหลซึมเข้าไป เพราะอาจเกิดภาวะน้ำขังแล้วก่อโรคอื่นตามมา จามจุรียืนต้นนิ่ง รับการรักษาอย่างสงบ ขณะที่ภายในของมันฟื้นตัวอย่างรวดเร็วราวกับรับรู้ว่ามีคนห่วงใย

เพียง 3-4 เดือนของการเยียวยา สุขภาพของต้นถั่วยักษ์ก็ดีวันดีขึ้น ร่องรอยด่างจากการรักษาที่ปรากฏให้เห็นบนเนื้อไม้ ถูกทาสีให้กลมกลืนและเคลือบด้วยแล็กเกอร์กันน้ำ หลังจากนั้นก็ยังต้องหมั่นตรวจตราทุก 3-6 เดือนว่าด้วงหนวดยาวกลับมาจู่โจมอีกหรือไม่ เพื่อจะจัดการได้ทันเวลาก่อนปัญหาบานปลาย ซึ่งนับแต่ตอนนั้นกระทั่งถึงปัจจุบันยังไม่ปรากฏเหตุการณ์ซ้ำรอยเดิม

จามจุรีแห่งยิมคานากลับฟื้นคืนชีวิตได้อีกครั้ง กระบวนการอันมหัศจรรย์ของมันค่อยๆ สร้างเนื้อเยื่อลำต้นขึ้นมาปิดทับวัสดุอุดซึ่งเป็นสิ่งแปลกปลอมทีละเล็กทีละน้อยจนผสานกลืนเป็นเนื้อเดียวกัน และเห็นได้ชัดว่าร่องรอยแผลร้ายแต่ละแห่งซึ่งแทนที่ด้วยซิลิโคนและสีโป๊วมีขนาดเล็กลงเรื่อยๆ

ด้วยความเอาใจใส่ของมนุษย์ตัวเล็กๆ กลุ่มหนึ่งและเจตจำนงที่จะมีชีวิตอยู่ต่อไป ทำให้วันนี้ต้นไม้ร้อยปีแห่งเชียงใหม่สามารถยืนหยัดผ่านร้อนหนาวต่อไปได้...อีกหลายร้อยปี

Rain Tree

Leaves
Pods
Flower Stalks
Back to Top
ดาวน์โหลด
Download This Tree (PDF)
Online Format
Book Format
Book “Gallery of Tree”
Flip Book
PDF
Related Trees
  • The Guardian Angel
  • The Wise One
  • The Master of Resilience
  • The Sacred Muse
กะพง
ป่าบาลา อำเภอสุคิริน

จังหวัดนราธิวาส
ไทร
หมู่บ้านปิยะมิตร อำเภอเบตง

จังหวัดยะลา
สัก
อุทยานแห่งชาติต้นสักใหญ่
บ้านปางเกลือ

อำเภอน้ำปาด จังหวัดอุตรดิตถ์
เชียง
บ้านบัว อำเภอกุดบาก

จังหวัดสกลนคร
สมพง
อุทยานแห่งชาติเขาพนมเบญจา

อำเภอเมืองกระบี่ จังหวัดกระบี่
โกงกางใบเล็ก
บ้านหาดทรายขาว อำเภอเมืองระนอง

จังหวัดระนอง
จัน
พระนารายณ์ราชนิเวศน์ ถนนสรศักดิ์

อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี
เชียง
ชุมชนบ้านนาบอน อำเภอเมืองเลย

จังหวัดเลย
ตะเคียนทอง
วัดตะเคียนงาม ถนนเฉลิมบูรพาชลทิต อำเภอแกลง

จังหวัดระยอง
หว้าน้ำ
หาดทรายสูง บ้านลาดเจริญ อำเภอเขมราฐ

จังหวัดอุบลราชธานี
มะเดื่อกวาง
ป่าบ้านดอนดงคำ อำเภอน้ำพอง

จังหวัดขอนแก่น
กระบก
บ้านดงทรายงาม อำเภอหนองพอก

จังหวัดร้อยเอ็ด
อินทนิลน้ำ
พิพิธภัณฑ์วังสวนผักกาด ถนนศรีอยุธยา เขตราชเทวี

กรุงเทพมหานคร
ยางอินเดีย
มหาวิทยาลัยศิลปากร ถนนหน้าพระลาน เขตพระนคร

กรุงเทพมหานคร
พระเจ้าห้าพระองค์
เชิงเขาหินปูน อำเภอบ่อทอง

จังหวัดชลบุรี
ก้ามปู
บ้านปาร์คนายเลิศ ถนนวิทยุ เขตปทุมวัน

กรุงเทพมหานคร
209 อาคารเคเคพี ทาวเวอร์ ถนนสุขุมวิท 21 (อโศก)
แขวงคลองเตยเหนือ เขตวัฒนา กรุงเทพฯ 10110
KKP Contact Center 0 2165 5555
  • Home
  • About Gallery of Trees
  • Gallery of Trees
  • News & Activities
KKP Group Privacy Notice Site Map
© สงวนลิขสิทธิ์ 2564 กลุ่มธุรกิจการเงินเกียรตินาคินภัทร

บริษัทใช้งานคุกกี้ (Cookies) เพื่อมอบประสบการณ์การใช้งานเว็บไซต์ของบริษัทที่ดีขึ้น รวมถึงใช้ในการทำการตลาดให้ตรงตามความสนใจของท่านมากที่สุด โดยท่านสามารถเลือก

ปฏิเสธคุกกี้ ยอมรับคุกกี้

หากท่านปฏิเสธคุกกี้ กดปิดข้อความนี้ หรือยังคงใช้งานเว็บไซต์ต่อไป บริษัทจะยังคงเก็บคุกกี้ (Cookies) ที่มีความจำเป็นต่อการใช้งานเว็บไซต์ของท่านเท่านั้น ทั้งนี้ ท่านสามารถตั้งค่าการจัดการคุกกี้ได้ตามวิธีการตั้งค่าที่ระบุไว้ในแต่ละเว็บเบราเซอร์ที่ใช้บริการ ท่านสามารถอ่านรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับการใช้คุกกี้ของเราได้ที่ นโยบายการใช้คุกกี้ (Cookies Policy) และ ประกาศความเป็นส่วนตัว (Privacy Notice)

×

ศูนย์การตั้งค่าความเป็นส่วนตัว

เมื่อท่านเข้าชมเว็บไซต์ของเรา อาจมีการจัดเก็บหรือกู้คืนข้อมูลจากเบราว์เซอร์ของท่านในรูปแบบของคุกกี้ ข้อมูลเหล่านี้อาจเป็นข้อมูลเกี่ยวกับท่าน ความชอบของท่าน หรืออุปกรณ์ของท่าน ซึ่งส่วนมากจะถูกใช้เพื่อทำให้เว็บไซต์สามารถทำงานได้ตามที่ท่านคาดหวัง ข้อมูลเหล่านี้มักไม่ได้ระบุถึงตัวท่านอย่างเฉพาะเจาะจง แต่สามารถให้ประสบการณ์การท่องเว็บแบบปรับแต่งเฉพาะสำหรับท่านมากขึ้น เราเคารพในสิทธิความเป็นส่วนตัวของท่าน โดยให้ท่านสามารถเลือกไม่อนุญาตการทำงานของคุกกี้บางประเภทได้ ท่านสามารถคลิกบนหัวข้อชื่อคุกกี้แต่ละประเภทเพื่อเรียนรู้เพิ่มเติมและปรับเปลี่ยนการตั้งค่าได้ ทั้งนี้ การปิดการใช้งานคุกกี้บางประเภทอาจส่งผลกระทบต่อประสบการณ์การใช้งานเว็บหรือบริการที่เราได้เสนอให้แก่ท่านได้ รายละเอียดเพิ่มเติม
ยอมรับทั้งหมด
คุกกี้ที่จำเป็น
(Strictly Necessary Cookies)
เปิดใช้งานตลอดเวลา
คุกกี้ประเภทนี้มีความจำเป็นต่อการทำงานของเว็บไซต์ เพื่อให้เว็บไซต์สามารถทำงานได้เป็นปกติ มีความปลอดภัย และทำให้ท่านสามารถเข้าใช้เว็บไซต์ได้ เช่น การ log in เข้าสู่เว็บไซต์ การยืนยันตัวตน ทั้งนี้ ท่านไม่สามารถปิดการใช้งานของคุกกี้ประเภทนี้ผ่านระบบของเว็บไซต์ของเราได้
คุกกี้เพื่อการวิเคราะห์
(Analytic Cookies)
คุกกี้ประเภทนี้จะเก็บข้อมูลการใช้งานเว็บไซต์ของท่าน เพื่อให้เราสามารถวัดผล ประเมิน ปรับปรุง และพัฒนาเนื้อหาสินค้า/บริการและเว็บไซต์ของเราเพื่อเพิ่มประสบการณ์ที่ดีในการใช้เว็บไซต์ของท่าน ทั้งนี้ หากท่านไม่ยินยอมให้เราใช้คุกกี้ประเภทนี้ เราจะไม่สามารถวัดผล ประเมิน และพัฒนาเว็บไซต์ได้
ยืนยันตัวเลือกของฉัน