• About Gallery of Trees
  • Gallery of Trees
  • News & Activities
ย้อนกลับ

The Master of Resilience

The Last
Damsel

เลียงผึ้ง


ชุมชนบ้านสะนำ อำเภอบ้านไร่

จังหวัดอุทัยธานี

หากวันหนึ่งคุณเกิดอยากเห็นต้นไม้ยักษ์กับตาตัวเองสักต้น แต่ไม่รู้เลยว่าต้นไหนอยู่ตรงไหน คุณลองเข้ากูเกิลแมปส์แล้วกดค้นหาว่า 'ต้นไม้ยักษ์' จากคำสั้นๆ คำเดียวนี้คุณก็จะพบผลลัพธ์พร้อมแสดงเส้นทาง หากคุณตามทางนั้นมากูเกิลแมปส์จะนำคุณมายืนตรงหน้าต้นไม้ต้นนี้ ณ ชุมชนบ้านสะนำ อำเภอบ้านไร่ จังหวัด อุทัยธานี

ต้น ‘เลียงผึ้ง’ หรือ ‘เซียงยักษ์’ แห่งจังหวัดอุทัยธานีคือตัวแทนของต้นไม้ยักษ์ที่คนนึกถึงมากที่สุด และนอกจากระบุตำแหน่งอย่างชัดเจนแล้ว ดินแดนชายขอบฝั่งตะวันออกของผืนป่าตะวันตก ซึ่งได้ผนวกรวมอุทยานแห่งชาติกับเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าจำนวน 17 แห่ง เข้าไว้ด้วยกันในพื้นที่ประมาณ 12 ล้านไร่ และยังคงความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรธรรมชาติไว้อย่างมั่งคั่ง

The Last Damsel

ด้วยความสูงมากกว่า 50 เมตร (บางแหล่งข้อมูลบอกว่าสูงมากกว่า 70 เมตร) และความเป็นต้นไม้ที่ออกดอกกลิ่นหอม ต้นไม้ยักษ์ต้นนี้จึงดึงดูดให้ผึ้งหลวงเข้ามาอาศัยทำรังจำนวนมากตามกิ่งก้าน ชาวบ้านกล่าวกันว่าเคยเยอะถึงขั้นนับร้อยรัง ผู้คนในชุมชนบ้านสะนำ อำเภอบ้านไร่ จึงเรียกขานกันติดปากว่าต้นไม้ยักษ์หรือต้นผึ้งยักษ์ ทั้งที่จริงๆ แล้วต้นไม้ดังกล่าวมีชื่ออย่างเป็นทางการว่า ‘เลียงผึ้ง’ และยืนต้นตระหง่านเสียดฟ้ามานานราว 400 ปี ตั้งแต่ก่อนที่ชาวบ้านกลุ่มแรกจะก้าวเข้ามาตั้งรกราก

เดิมทีผืนดินนี้มีสภาพเป็นป่าดิบ กระทั่งเมื่อประมาณสองร้อยปีที่แล้วในช่วงต้นกรุงรัตนโกสินทร์ สถานการณ์ความขัดแย้งทางการเมืองขณะนั้นทำให้กลุ่มชาติพันธุ์ลาวครั่งถูกกวาดต้อนให้ต้องอพยพจากเวียงจันทน์มาปักหลักอยู่ที่นี่ ต้นเลียงผึ้งซึ่งเคยพบเห็นอยู่ทั่วไปเริ่มลดลง และถูกแทนที่ด้วยต้นหมากจำนวนมากจนได้ชื่อว่า ‘ป่าหมากล้านต้น’ ตอบสนองการกินหมากภายในครัวเรือนและสร้างรายได้จากผลผลิตหมากดิบหมากแห้งในยุคสมัยที่ใครๆ ก็มองว่าฟันดำเป็นความสวยงาม แต่หมากซึ่งเป็นไม้ยืนต้นยังมีคุณค่าในฐานะตัวช่วยประคับประคองความชุ่มชื้นของระบบนิเวศ ไม่ว่าในผืนดินหรือในมวลอากาศโดยรอบ

คืนวันล่วงเลย วัฒนธรรมการกินหมากเสื่อมความนิยมแล้ว พื้นที่ร่มครึ้มของป่าหมากจึงค่อยๆ หดแคบลง ส่วนใหญ่ถูกโค่นเพื่อปรับพื้นที่สำหรับการทำเกษตรกรรมเชิงเดี่ยว เหลือไว้เพียงป่าหมากหย่อมไม่ใหญ่ที่โอบล้อมต้นไม้ยักษ์ ซึ่งก็คือเลียงผึ้งต้นสุดท้ายของชุมชน บนผืนดินของลุงเฮียง ชาวป่า

อันที่จริงเลียงผึ้งต้นนี้ก็เกือบจะไม่รอดเหมือนกัน เพราะเมื่อสี่สิบกว่าปีที่แล้วพ่อตาของลุงเฮียงซึ่งเป็นเจ้าของที่ดินในขณะนั้นเตรียมจะขายยักษ์ใหญ่ต้นนี้ให้แก่พ่อค้าไม้ ดังเช่นที่เลียงผึ้งต้นอื่นๆ โดนไปก่อนหน้า แต่เป็นลุงเฮียง ลูกเขยคนนี้เองที่เล็งเห็นคุณค่าและเอ่ยปากขอเก็บไว้ โดยให้เหตุผลว่าทั่วทั้งชุมชนบ้านสะนำจะหาต้นไม้ที่ใหญ่มโหฬารเช่นนี้ไม่ได้อีกแล้ว ลำพังเรือนยอดของต้นเลียงผึ้งก็ทำให้เราต้องแหงนมองจนคอตั้งแต่ที่สวยอัศจรรย์กว่าคือบริเวณโคนต้น ปรากฏรากพูพอนสุดอลังการงานธรรมชาติสร้าง ต้องใช้คนยืนจับมือกันมากถึง 40 คนจึงจะโอบได้ครบรอบ

พูพอนของเลียงผึ้งสูงขึ้นมาจากพื้นดินประมาณ 5-6 เมตรแผ่ออกโดยรอบทุกทิศทาง ซึ่งเมื่ออยู่รวมกับลำต้นเปลาตรงเปลือกเรียบสีขาวอมเทา ยิ่งให้ความรู้สึกราวกับเธอคือเจ้าหญิงคนงามผิวนวลเนียน ผู้สวมชุดกระโปรงยาวกรุยกรายไปตามพื้นดิน โดยมีต้นหมากที่อยู่รอบๆ เป็นเสมือนองครักษ์พิทักษ์ความปลอดภัย

ต้นไม้ใหญ่ที่มีพูพอนนี่เองเป็นหลักฐานทางธรรมชาติชิ้นสำคัญที่ช่วยยืนยันได้ว่าบริเวณนี้เคยเป็นป่าดิบชื้น พูพอนคือรากพิเศษที่ต้นไม้ใหญ่บางชนิดพันธุ์ วิวัฒนาการขึ้นมาเป็นการเฉพาะเพื่อให้ตัวเองเติบโตอยู่รอดภายใต้เงื่อนไขของระบบนิเวศป่าฝนเขตร้อน ทั้งเป็นโครงสร้างรากฐานที่มั่นคงของต้นไม้สูงที่ต้องแข่งขันกันยืดลำต้นรับแสงแดดและเผชิญลมฝนพายุรุนแรงในฤดูมรสุม และยังช่วยดักธาตุอาหารบริเวณผิวหน้าดิน ซึ่งพร้อมจะไหลหายไปอย่างรวดเร็วพร้อมฝนที่เทกระหน่ำลงมา นับว่าเป็นคุณลักษณะพิเศษที่แสดงชัดถึงการปรับตัวของไม้ใหญ่ในทุกสถานการณ์

เลียงผึ้งผู้โดดเดี่ยวเผชิญความเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่มาแล้ว เมื่อความสัมพันธ์อันยาวนานกับพืชพันธุ์ในป่าดิบชื้นและกับเพื่อนเลียงผึ้งต้นอื่นๆ ถูกพรากไปในจังหวะการรุกคืบของชุมชน ไม่มีใครบอกได้ว่ามันสร้างความสั่นสะเทือนแก่ต้นไม้ยักษ์เพียงใด เพราะเมื่อมองจากไกลๆ ก็ดูเหมือนเธอจะปรับตัวเข้ากับป่าหมากล้านต้นได้ค่อนข้างดี

ผ่านมาจนถึงวันนี้ความผูกพันครั้งใหม่ก็ยังถูกท้าทายอีกครั้ง เมื่อป่าหมากลดน้อยลง ความเปลี่ยนแปลงที่ลุงเฮียงสังเกตและสัมผัสได้คือความร้อนแล้งขยับดีกรีขึ้นทีละน้อย สายน้ำเล็กๆ รอบป่าหมากเริ่มเหือดแห้ง สิ่งมีชีวิตที่เปราะบางอย่างผึ้งหลวงทยอยจากต้นไม้ยักษ์ไปเหลืออยู่แค่ 4-5 รังเท่านั้น

"ต้นไม้เป็นทรัพย์มีชีวิตที่มีค่าที่สุด ผมรักษาเอาไว้ให้ลูกหลานได้เห็นความยิ่งใหญ่ ก็ไม่นึกหรอกว่าจะดังอย่างนี้ ถ้าใครถามว่าต้นไม้ยักษ์สวยไหม ผมตอบไม่ได้นะ จะขอให้มาสัมผัสด้วยตัวเอง"

ลุงเฮียง องครักษ์ตัวจริงผู้ดูแลต้นไม้ยักษ์และป่าหมากกล่าวทิ้งท้าย

Back to Top
ดาวน์โหลด
Download This Tree (PDF)
Online Format
Book Format
Book “Gallery of Tree”
Flip Book
PDF
Related Trees
  • The Guardian Angel
  • The Wise One
  • The Master of Resilience
  • The Sacred Muse
กะพง
ป่าบาลา อำเภอสุคิริน

จังหวัดนราธิวาส
จำปีรัชนี
หมู่บ้านแม่เตี๊ยะ อำเภอเถิน

จังหวัดลำปาง
สมพง
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าฮาลา-บาลา

อำเภอเบตง จังหวัดยะลา
โพธิ์
มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ถนนพระจันทร์

เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
สมพง
อุทยานแห่งชาติเขาพนมเบญจา

อำเภอเมืองกระบี่ จังหวัดกระบี่
จัน
พระนารายณ์ราชนิเวศน์ ถนนสรศักดิ์

อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี
มะขาม
วัดศิลามงคล อำเภอหล่มเก่า

จังหวัดเพชรบูรณ์
ส้มโฮง
วัดดุมใหญ่ อำเภอม่วงสามสิบ

จังหวัดอุบลราชธานี
ลิ้นควาย
วัดถ้ำพระโพธิสัตว์ อำเภอแก่งคอย

จังหวัดสระบุรี
ยางนา
ถนนเชียงใหม่-ลำพูน อำเภอสารภี

จังหวัดเชียงใหม่
มะเดื่อกวาง
ป่าบ้านดอนดงคำ อำเภอน้ำพอง

จังหวัดขอนแก่น
กระบก
บ้านดงทรายงาม อำเภอหนองพอก

จังหวัดร้อยเอ็ด
โพธิ์
วัดมหาธาตุ ถนนนเรศวร อำเภอพระนครศรีอยุธยา

จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
พุทรา
เขตอุทยานประวัติศาสตร์ อำเภอพระนครศรีอยุธยา

จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
ลั่นทม
อุทยานประวัติศาสตร์พระนครคีรี ถนนคีรีรัถยา

อำเภอเมืองเพชรบุรี จังหวัดเพชรบุรี
จำปาดะ
บ้านบาเลาะ อำเภอสายบุรี

จังหวัดปัตตานี
209 อาคารเคเคพี ทาวเวอร์ ถนนสุขุมวิท 21 (อโศก)
แขวงคลองเตยเหนือ เขตวัฒนา กรุงเทพฯ 10110
KKP Contact Center 0 2165 5555
  • Home
  • About Gallery of Trees
  • Gallery of Trees
  • News & Activities
KKP Group Privacy Notice Site Map
© สงวนลิขสิทธิ์ 2564 กลุ่มธุรกิจการเงินเกียรตินาคินภัทร

บริษัทใช้งานคุกกี้ (Cookies) เพื่อมอบประสบการณ์การใช้งานเว็บไซต์ของบริษัทที่ดีขึ้น รวมถึงใช้ในการทำการตลาดให้ตรงตามความสนใจของท่านมากที่สุด โดยท่านสามารถเลือก

ปฏิเสธคุกกี้ ยอมรับคุกกี้

หากท่านปฏิเสธคุกกี้ กดปิดข้อความนี้ หรือยังคงใช้งานเว็บไซต์ต่อไป บริษัทจะยังคงเก็บคุกกี้ (Cookies) ที่มีความจำเป็นต่อการใช้งานเว็บไซต์ของท่านเท่านั้น ทั้งนี้ ท่านสามารถตั้งค่าการจัดการคุกกี้ได้ตามวิธีการตั้งค่าที่ระบุไว้ในแต่ละเว็บเบราเซอร์ที่ใช้บริการ ท่านสามารถอ่านรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับการใช้คุกกี้ของเราได้ที่ นโยบายการใช้คุกกี้ (Cookies Policy) และ ประกาศความเป็นส่วนตัว (Privacy Notice)

×

ศูนย์การตั้งค่าความเป็นส่วนตัว

เมื่อท่านเข้าชมเว็บไซต์ของเรา อาจมีการจัดเก็บหรือกู้คืนข้อมูลจากเบราว์เซอร์ของท่านในรูปแบบของคุกกี้ ข้อมูลเหล่านี้อาจเป็นข้อมูลเกี่ยวกับท่าน ความชอบของท่าน หรืออุปกรณ์ของท่าน ซึ่งส่วนมากจะถูกใช้เพื่อทำให้เว็บไซต์สามารถทำงานได้ตามที่ท่านคาดหวัง ข้อมูลเหล่านี้มักไม่ได้ระบุถึงตัวท่านอย่างเฉพาะเจาะจง แต่สามารถให้ประสบการณ์การท่องเว็บแบบปรับแต่งเฉพาะสำหรับท่านมากขึ้น เราเคารพในสิทธิความเป็นส่วนตัวของท่าน โดยให้ท่านสามารถเลือกไม่อนุญาตการทำงานของคุกกี้บางประเภทได้ ท่านสามารถคลิกบนหัวข้อชื่อคุกกี้แต่ละประเภทเพื่อเรียนรู้เพิ่มเติมและปรับเปลี่ยนการตั้งค่าได้ ทั้งนี้ การปิดการใช้งานคุกกี้บางประเภทอาจส่งผลกระทบต่อประสบการณ์การใช้งานเว็บหรือบริการที่เราได้เสนอให้แก่ท่านได้ รายละเอียดเพิ่มเติม
ยอมรับทั้งหมด
คุกกี้ที่จำเป็น
(Strictly Necessary Cookies)
เปิดใช้งานตลอดเวลา
คุกกี้ประเภทนี้มีความจำเป็นต่อการทำงานของเว็บไซต์ เพื่อให้เว็บไซต์สามารถทำงานได้เป็นปกติ มีความปลอดภัย และทำให้ท่านสามารถเข้าใช้เว็บไซต์ได้ เช่น การ log in เข้าสู่เว็บไซต์ การยืนยันตัวตน ทั้งนี้ ท่านไม่สามารถปิดการใช้งานของคุกกี้ประเภทนี้ผ่านระบบของเว็บไซต์ของเราได้
คุกกี้เพื่อการวิเคราะห์
(Analytic Cookies)
คุกกี้ประเภทนี้จะเก็บข้อมูลการใช้งานเว็บไซต์ของท่าน เพื่อให้เราสามารถวัดผล ประเมิน ปรับปรุง และพัฒนาเนื้อหาสินค้า/บริการและเว็บไซต์ของเราเพื่อเพิ่มประสบการณ์ที่ดีในการใช้เว็บไซต์ของท่าน ทั้งนี้ หากท่านไม่ยินยอมให้เราใช้คุกกี้ประเภทนี้ เราจะไม่สามารถวัดผล ประเมิน และพัฒนาเว็บไซต์ได้
ยืนยันตัวเลือกของฉัน