• About Gallery of Trees
  • Gallery of Trees
  • News & Activities
ย้อนกลับ

The Guardian Angel

The Tree of
Ancestors

เชียง


บ้านบัว อำเภอกุดบาก

จังหวัดสกลนคร

We shouldn’t be concerned about trees purely for material reasons, we should care about them because of the little puzzles and wonders they present us with.

Peter Wohlleben

คนอีสานรุ่นปัจจุบันอาจไม่เคยได้ยินคำว่า ‘ดอนปู่ตา’ แต่หากย้อนกลับไปในอดีต การก่อร่างสร้างชุมชนแทบทุกแห่งในแถบภาคอีสานต้องมีผืนป่าดอนปู่ตาเคียงคู่เสมอ ป่าผืนนี้มีไว้ให้ผีบรรพบุรุษผู้ล่วงลับได้อยู่อาศัยและคอยดูแลคุ้มครองลูกหลานในชุมชนให้ปลอดภัยตามความเชื่อแต่โบราณของชาวลาว ประเทศที่มีพรมแดนติดกับอีสานบ้านเรา จึงทำให้ชนสองชาติมีบรรพบุรุษร่วมกันไม่มากก็น้อย

ราวสองร้อยปีก่อน ชนเผ่ากะเลิงจากแขวงคำม่วน ประเทศลาวอพยพข้ามแม่น้ำ โขงมาตั้งรกรากที่บ้านบัว อำเภอกุดบาก จังหวัดสกลนคร และจนถึงปัจจุบันพวกเขาก็ยังคงสืบสานขนบความเชื่อดั้งเดิมอย่างเคร่งครัด มีการจัดสรรพื้นที่ 23 ไร่ ใกล้ๆ หมู่บ้านเป็นดอนปู่ตานับแต่วันเริ่มตั้งชุมชน และไม้ใหญ่สะดุดตาที่สุดที่นี่ก็คือเชียง หรือเซียง (สำเนียงท้องถิ่น) ต้นนี้เอง ไม่เพียงมีพูพอนสวยอลังการไม่แพ้ใคร แต่ยังเป็นต้นเชียงเพียงหนึ่งเดียวที่เติบโตอยู่ในดอนปู่ตา ป่าบรรพบุรุษแห่งบ้านบัว

แม้ไม่ใช่เขตอนุรักษ์หรือป่าสงวนตามกฎหมาย แต่ด้วยสถานภาพความเป็นพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ ชาวบ้านบัวทุกคนให้ความเคารพยำเกรง บวกกับคำกล่าวของผู้เฒ่าผู้แก่ที่บอกต่อๆ กันว่า ‘ใครเข้าไปตัดต้นไม้จะเจ็บป่วย’ จึงไม่มีผู้ใดกล้ารุกล้ำล่วงเกินหรือทำลายป่า ส่งผลให้ป่าคงความอุดมสมบูรณ์ กลายเป็นสวรรค์ของต้นไม้จำนวนมากที่มีมูลค่าทางเศรษฐกิจและมักถูกลอบตัดโค่น อาทิ ยางนา ประดู่ ตะเคียน ฯลฯ

พ่อเล็ก กุดวงค์แก้ว ปราชญ์อาวุโสแห่งบ้านบัว เล่าว่า “ไม่มีใครตัดต้นไม้ อย่างมากก็เข้าไปเก็บสมุนไพรมาทำยารักษาโรคเมื่อเจ็บไข้ได้ป่วย แต่ให้เก็บแค่พอใช้นะ อย่าเกินพอดี และไม่ให้เอามาขาย”

The Tree of Ancestors

ต้นเชียงโดดเดี่ยวต้นนี้มีอายุเกินร้อยปี ไม่มีใครแน่ใจว่าเกินไปเท่าไรแน่ แต่เรือนยอดและผิวพรรณลำต้นยังงามสมบูรณ์ ส่วนสูงราวสี่สิบเมตร ทำให้ยอดไม้ห่างไกลจากสิ่งรบกวนระดับพื้นดิน ลักษณะทางกายภาพนี้ส่งผลให้ที่นี่กลายเป็นทำเลทองซึ่งแมลงสะสมน้ำหวานหมายปองและพากันเข้าจับจองสร้างรวงรัง

ความชุกชุมของรังผึ้งหลวงบนต้นเชียงที่นับได้ 30-50 รัง ต่อปี ถือว่าพบได้ยากในปัจจุบัน และจำนวนรังผึ้งยังบ่งชี้ถึงความอุดมสมบูรณ์และความชุ่มชื้นของระบบนิเวศผืนป่า เพราะการอยู่รวมเป็นกลุ่มใหญ่ของผึ้งหลวงสะท้อนว่า บริเวณนั้นมีน้ำหวานของดอกไม้มากเพียงพอ อากาศเย็นสบาย ไม่ร้อนแล้ง และปราศจากสารเคมีอันตราย

ในอดีตเชียงต้นเดียวกันนี้เคยมีรังผึ้งหลวงมากกว่าห้าสิบรังต่อปี ชนิดที่แหงนหน้าขึ้นไปไม่ต้องกวาดสายตามองหาก็สามารถเห็นรังผึ้งน้อยใหญ่กระจายอยู่ทั่ว รังผึ้งหลวงเพียงรังเดียวอาจได้น้ำผึ้งป่าคุณภาพดีราว 10-20 ขวด ทำให้มีผู้สนใจขอประมูลเก็บรังผึ้งในราคาสูงถึง 6,000 บาท ชาวบ้านบัวอนุญาตเปิดประมูลโดยส่งเงินรายได้นี้เข้าเป็นกองทุนกลางของชุมชนและใช้จ่ายเพื่อสาธารณประโยชน์เท่านั้น

พรานผึ้งสมัยก่อนปีนเก็บรังผึ้งโดยตอก ‘ทอย’ หรือลิ่มไม้ไผ่ติดกับลำต้นเพื่อใช้เหยียบปีน แต่เมื่อประมาณสองทศวรรษที่ผ่านมา ทอยแบบโบราณถูกแทนที่ด้วยตะปูเหล็กแท่งใหญ่ สนิมจากทอยตะปูเป็นเหตุให้เนื้อไม้ผุและทำให้เชียงในพื้นที่อื่นล้มตายมาแล้ว เมื่อเห็นตัวอย่าง ชุมชนบ้านบัวเกรงว่าต้นเชียงในดอนปู่ตาของพวกเขาอาจประสบเหตุแบบเดียวกัน ไม่คุ้มกับเงินที่ได้มา จึงมีมติยกเลิกการประมูลเก็บรังผึ้งไปในที่สุด

แม้การให้ความเคารพและการดูแลผืนป่าโดยมีรากฐานจากความเกรงกลัวต่ออำนาจลี้ลับอาจไม่สมเหตุสมผลในสายตาของคนรุ่นใหม่ แต่ปฏิเสธไม่ได้ว่านี่คือกุศโลบายที่ประสบความสำเร็จในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ

เช่นเดียวกัน การที่ชาวบ้านกลับลงมติสละรายได้ปีละ 6,000 บาทที่ได้มาโดยไม่ต้องทำอะไรเลยเพื่อเลือกรักษาต้นเชียง ก็นับเป็นการตัดสินใจที่อาจไม่สมเหตุสมผลในมุมมองทางเศรษฐศาสตร์ แต่ปฏิเสธไม่ได้ว่าสมเหตุสมผลเป็นอย่างยิ่งในสามัญสำนึกของชาวบ้านที่บรรพบุรุษได้เพาะบ่มความรักและเคารพธรรมชาติไว้

ด้วยเหตุนี้ ในปัจจุบัน ต้นเชียงโดดเดี่ยวแห่งดอนปู่ตา บ้านบัว จึงยังยืนต้นเป็นแหล่งขยายพันธุ์ของผึ้งหลวง นักผสมเกสรตัวจิ๋วผู้ช่วยให้พืชพันธุ์ในป่าติดผลและงอกต้นใหม่ และทำหน้าที่ประคับประคองสมดุลอันละเอียดอ่อนของระบบนิเวศให้คงอยู่ต่อไป

อันน่าจะนับได้ว่าเป็นความคุ้มค่าที่แท้จริง

Back to Top
ดาวน์โหลด
Download This Tree (PDF)
Online Format
Book Format
Book “Gallery of Tree”
Flip Book
PDF
Related Trees
  • The Guardian Angel
  • The Wise One
  • The Master of Resilience
  • The Sacred Muse
ท้ายเภา
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาบรรทัด

อำเภอปะเหลียน จังหวัดตรัง
ไทร
หมู่บ้านปิยะมิตร อำเภอเบตง

จังหวัดยะลา
สมพง
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าฮาลา-บาลา

อำเภอเบตง จังหวัดยะลา
ช้าม่วง
อุทยานแห่งชาติตากสินมหาราช ถนนแม่สอด-ตาก

อำเภอเมืองตาก จังหวัดตาก
โพธิ์ ไทร ไกร กร่าง
วัดบางกุ้ง อำเภอบางคนที

จังหวัดสมุทรสงคราม
เชียง
ชุมชนบ้านนาบอน อำเภอเมืองเลย

จังหวัดเลย
ไทรย้อยใบทู่
คลองสังเน่ห์ อำเภอตะกั่วป่า

จังหวัดพังงา
มะขาม
วัดศิลามงคล อำเภอหล่มเก่า

จังหวัดเพชรบูรณ์
ตาลโตนด
แหลมพรหมเทพ ถนนเลียบหาดราไวย์ อำเภอเมืองภูเก็ต

จังหวัดภูเก็ต
ลิ้นควาย
วัดถ้ำพระโพธิสัตว์ อำเภอแก่งคอย

จังหวัดสระบุรี
ไกร
ถนนโยธา เขตสัมพันธวงศ์

กรุงเทพมหานคร
จามจุรี
สโมสรยิมคานา ถนนเชียงใหม่-ลำพูน

อำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่
โพธิ์
วัดมหาธาตุ ถนนนเรศวร อำเภอพระนครศรีอยุธยา

จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
จำปาขาว
วัดกลางศรีพุทธาราม ถนนอุดรดำริห์ อำเภอนครไทย

จังหวัดพิษณุโลก
พุทรา
เขตอุทยานประวัติศาสตร์ อำเภอพระนครศรีอยุธยา

จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
มะขาม
วัดแค ถนนสมภารคง อำเภอเมืองสุพรรณบุรี

จังหวัดสุพรรณบุรี
209 อาคารเคเคพี ทาวเวอร์ ถนนสุขุมวิท 21 (อโศก)
แขวงคลองเตยเหนือ เขตวัฒนา กรุงเทพฯ 10110
KKP Contact Center 0 2165 5555
  • Home
  • About Gallery of Trees
  • Gallery of Trees
  • News & Activities
KKP Group Privacy Notice Site Map
© สงวนลิขสิทธิ์ 2564 กลุ่มธุรกิจการเงินเกียรตินาคินภัทร

บริษัทใช้งานคุกกี้ (Cookies) เพื่อมอบประสบการณ์การใช้งานเว็บไซต์ของบริษัทที่ดีขึ้น รวมถึงใช้ในการทำการตลาดให้ตรงตามความสนใจของท่านมากที่สุด โดยท่านสามารถเลือก

ปฏิเสธคุกกี้ ยอมรับคุกกี้

หากท่านปฏิเสธคุกกี้ กดปิดข้อความนี้ หรือยังคงใช้งานเว็บไซต์ต่อไป บริษัทจะยังคงเก็บคุกกี้ (Cookies) ที่มีความจำเป็นต่อการใช้งานเว็บไซต์ของท่านเท่านั้น ทั้งนี้ ท่านสามารถตั้งค่าการจัดการคุกกี้ได้ตามวิธีการตั้งค่าที่ระบุไว้ในแต่ละเว็บเบราเซอร์ที่ใช้บริการ ท่านสามารถอ่านรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับการใช้คุกกี้ของเราได้ที่ นโยบายการใช้คุกกี้ (Cookies Policy) และ ประกาศความเป็นส่วนตัว (Privacy Notice)

×

ศูนย์การตั้งค่าความเป็นส่วนตัว

เมื่อท่านเข้าชมเว็บไซต์ของเรา อาจมีการจัดเก็บหรือกู้คืนข้อมูลจากเบราว์เซอร์ของท่านในรูปแบบของคุกกี้ ข้อมูลเหล่านี้อาจเป็นข้อมูลเกี่ยวกับท่าน ความชอบของท่าน หรืออุปกรณ์ของท่าน ซึ่งส่วนมากจะถูกใช้เพื่อทำให้เว็บไซต์สามารถทำงานได้ตามที่ท่านคาดหวัง ข้อมูลเหล่านี้มักไม่ได้ระบุถึงตัวท่านอย่างเฉพาะเจาะจง แต่สามารถให้ประสบการณ์การท่องเว็บแบบปรับแต่งเฉพาะสำหรับท่านมากขึ้น เราเคารพในสิทธิความเป็นส่วนตัวของท่าน โดยให้ท่านสามารถเลือกไม่อนุญาตการทำงานของคุกกี้บางประเภทได้ ท่านสามารถคลิกบนหัวข้อชื่อคุกกี้แต่ละประเภทเพื่อเรียนรู้เพิ่มเติมและปรับเปลี่ยนการตั้งค่าได้ ทั้งนี้ การปิดการใช้งานคุกกี้บางประเภทอาจส่งผลกระทบต่อประสบการณ์การใช้งานเว็บหรือบริการที่เราได้เสนอให้แก่ท่านได้ รายละเอียดเพิ่มเติม
ยอมรับทั้งหมด
คุกกี้ที่จำเป็น
(Strictly Necessary Cookies)
เปิดใช้งานตลอดเวลา
คุกกี้ประเภทนี้มีความจำเป็นต่อการทำงานของเว็บไซต์ เพื่อให้เว็บไซต์สามารถทำงานได้เป็นปกติ มีความปลอดภัย และทำให้ท่านสามารถเข้าใช้เว็บไซต์ได้ เช่น การ log in เข้าสู่เว็บไซต์ การยืนยันตัวตน ทั้งนี้ ท่านไม่สามารถปิดการใช้งานของคุกกี้ประเภทนี้ผ่านระบบของเว็บไซต์ของเราได้
คุกกี้เพื่อการวิเคราะห์
(Analytic Cookies)
คุกกี้ประเภทนี้จะเก็บข้อมูลการใช้งานเว็บไซต์ของท่าน เพื่อให้เราสามารถวัดผล ประเมิน ปรับปรุง และพัฒนาเนื้อหาสินค้า/บริการและเว็บไซต์ของเราเพื่อเพิ่มประสบการณ์ที่ดีในการใช้เว็บไซต์ของท่าน ทั้งนี้ หากท่านไม่ยินยอมให้เราใช้คุกกี้ประเภทนี้ เราจะไม่สามารถวัดผล ประเมิน และพัฒนาเว็บไซต์ได้
ยืนยันตัวเลือกของฉัน